30 Mayıs 1948 tarihinde Muğla ili Milas ilçesinin Çandır köyünde doğdu. İlk ve ortaokulu Milas’ta, liseyi İzmir’de Namık Kemal Lisesi’nde tamamladı. 1968 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne kaydoldu. 1972 yılında Arap-Fars Dilleri ve Edebiyatları ile Tarih bölümlerinden mezun oldu. Aynı yılın kasım ayında, girmiş olduğu yabancı dil (Fransızca) imtihanını kazanarak aynı fakültede doktora çalışmalarına başladı. 1974–1977 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’nde memur olarak çalıştı. Bu arada kısa süreli askerlik hizmetini ifa etti. 21 Aralık 1977’de asistanlık imtihanını başararak doktora çalışmalarını Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Anabilim Dalı’nda sürdürdü. 6 Mayıs 1980 tarihinde “Dr.” unvanını aldı. 1983 yılında yardımcı doçent oldu. 1987–1988 eğitim-öğretim yılında Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’nde öğretim üyeliği yaptı, bu arada 2 Kasım 1987 tarihinde ittifakla Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı’nda doçent unvanını aldı. 1988–1989 öğretim yılı başında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’ne nakloldu. Burada bir dönem bölüm başkan yardımcılığı, dekan yardımcılığı ve kuruluşundan itibaren Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı başkanlığı yaptı. 14 Nisan 1993 tarihinde ittifakla “Prof.” unvanını alan Abdülkadir Özcan, 2000–2001 Eğitim ve Öğretim yılında Hoca Ahmed Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi’nde Türk Devletleri Tarihi Bölüm Başkanlığı ve öğretim üyeliği görevinde bulunmuştur. 1995–2001 yılları arasında Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu aslî üyeliği yapan Abdülkadir Özcan, 2011 yılında 80. Kuruluş yıl dönemi münasebetiyle bu kurum başkanlığı tarafından madalya ile taltif edilmiş olup, halen aynı kurumun şeref üyesidir. 18 Ekim 2010 tarihinde Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ndeki görevinden kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 15 Aralık 2010 tarihinden itibaren Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde çalışmaya başlayan Özcan bu arada, 1986 yılından beri Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi tarafından çıkarılmakta olan İslâm Ansiklopedisi (DİA)’nin Türk Tarihi ve Medeniyeti biriminde merkez ilim kurulu üyeliği yapmakta ve müellif-redaktör olarak hizmet vermektedir. Evli ve iki çocuk babasıdır.
Özellikle Osmanlı askerî teşkilâtı, Osmanlı tarih yazıcılığı ve kronikleri ile teşkilât kanunnâmeleri üzerinde çalışmalar yapan Özcan’ın 14 kadar kitabı, 300’e yakın makale ve ansiklopedi maddesi bulunmaktadır.
Bildiği diller: Fransızca, Arapça ve Farsça.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Abdülkadir Özcan kimdir?
Abdülkadir Özcan, Milas’ta doğmuş, Osmanlı tarihi ve Türk kültürü alanında uzmanlaşmış bir tarihçidir. Osmanlı askerî teşkilâtı ve Osmanlı tarih yazıcılığı üzerine geniş bir birikime sahip olan Özcan, farklı üniversitelerde akademik görevler yapmış ve çok sayıda yayın çıkarmıştır.
2. Abdülkadir Özcan’ın eğitim geçmişi nedir?
Özcan, Milas ve İzmir’deki ilk eğitimlerinin ardından İstanbul Üniversitesi’nde Arap-Fars Dilleri ve Edebiyatları ve Tarih bölümlerinden mezun olmuştur. Doktora çalışmalarını ise Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi alanında tamamlamıştır.
3. Abdülkadir Özcan hangi konular üzerine çalışmalar yapmıştır?
Özcan, Osmanlı askerî teşkilâtı, Osmanlı tarih yazıcılığı, kronikler ve teşkilât kanunnâmeleri üzerine uzmanlaşmıştır. Çeşitli ansiklopedilerde ve dergilerde bu konularda 300'e yakın makale kaleme almıştır.
4. Abdülkadir Özcan’ın çalıştığı kurumlar nelerdir?
Özcan, İstanbul Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi gibi çeşitli yükseköğretim kurumlarında görev yapmıştır. 2010’dan beri ise Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.
5. Abdülkadir Özcan’ın eserleri arasında hangi tür yayınlar bulunmaktadır?
Özcan’ın 14 kadar kitabı ve 300’e yakın makalesi ve ansiklopedi maddesi bulunmaktadır. Bu eserlerinde Osmanlı dönemi askerî yapıları, tarih yazıcılığı ve kanunnâmeleri gibi konular ele alınmaktadır.
6. Hangi dillerde çalışmalar yapabilmektedir?
Abdülkadir Özcan, Fransızca, Arapça ve Farsça dillerinde yetkinlik sahibidir. Bu dillerde yaptığı çalışmalar, Osmanlı tarihi üzerine geniş bir bakış açısı sunmasına katkı sağlamıştır.
7. Osmanlı tarihine dair hangi konulara odaklanmıştır?
Özcan, Osmanlı askerî teşkilâtı, kronikler, tarih yazıcılığı ve teşkilât kanunnâmeleri gibi özel konular üzerine yoğunlaşmış ve bu alanlarda değerli eserler kaleme almıştır.
8. İslâm Ansiklopedisi’ndeki katkıları nelerdir?
Abdülkadir Özcan, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi tarafından çıkarılan İslâm Ansiklopedisi’nde Türk Tarihi ve Medeniyeti alanında ilim kurulu üyeliği yapmaktadır. Aynı zamanda ansiklopedinin bazı maddelerinde müellif ve redaktör olarak görev almıştır.
Anahtar Kelimeler:
Milas, Abdülkadir Özcan, Osmanlı tarihi, Osmanlı askerî teşkilâtı, tarih yazıcılığı, Osmanlı kronikleri, Osmanlı kanunnâmeleri, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İslâm Ansiklopedisi, Osmanlı dönemi